Ludus de Antichristo

Pars I   Ludus de Imperatore

____________________________________________________________

Postea procedunt et alii reges cum militia sua,

cantantes singuli, quod conveniens visum fuerit;

et sic unusquisque cum militia sua ascendet tronum suum,

templo adhuc et uno trono vacuis remanentibus.

Tunc Imperator dirigit nuntios suos ad singulos reges,

et primo [f.3b] ad regem Francorum dicens:

[Imperator]

Sicut scripta tradunt    hystoriographorum,

50

totus mundus fuerat    fiscus Romanorum.

Hoc primorum    strenuitas elaboravit,

sed posterorum    desidia dissipavit.

Sub his inperii    dilapsa est potestas,

quam nostre repetit    potentie maiestas.

55

Reges ergo singuli    prius instituta

nunc Romano solvant    inperio tributa.

Sed quod in militia    valet gens Francorum,

armis inperio    rex serviat eorum.

Huic, ut hominium    cum fidelitate

60

nobis in proximo    faciat, imperate.

Tunc legati venientes ad regem Francorum coram eo cantent:

[Legati]

Salutem mandat    Imperator Romanorum

dilecto suo inclito    regi Francorum.

Tue discretioni    notum scimus esse,

quod Romano iuri    tu debeas subesse.

65

Unde te repetit    sententia tenenda

summi imperii    et semper metuenda.

Cuius ad servitium    nos te invitamus

et cito venire    sub precepto mandamus.

Quibus ille:

[Rex Francorum]

Historiographis    si qua fides habetur,

70

non nos imperio    sed nobis hoc debetur.

Hoc enim seniores    Galli possederunt

atque suis posteris    nobis reliquerunt.

Sed hoc invasoria    vi nunc spoliamur.

Absit, invasoribus    ut nos obsequamur.

Tunc legati [f.3c] redeuntes ad Imperatorem cantent coram eo:

[Legati]

75

Ecce Franci super te    nimium elati

proterve se opponunt    tue maiestati.

Immo et imperii    tui ius infirmant

illud invasorium    (esse) dum affirmant.

Digna ergo pena    correpti resipiscant,

80

ut per eos alii    obedire discant.

Tunc Imperator cantat:

[Imperator]

Corda solent ante    ruinam exaltari.

Superba stultos loqui    nolite mirari.

Quorum nos superbiam    certe reprimemus

ac eos sub pedibus    nostris conteremus.

85

Et qui nunc ut milites    nolunt obedire,

tanquam servi postmodum    cogentur servire.

Et statim aciebus vadit ad expugnandum regem Francorum. Qui sibi occurrens congreditur cum eo et superatus captivus reducitur ad sedem Imperatoris. Et sedente Imperatore stat coram eo cantans:

[Rex Francorum]

Triumphi gloria    est parcere devictis.

Victus ego tuis    nunc obsequor edictis.

Vitam meam simul    cum regni dignitate

90

positam fateor    in tua potestate.

Sed si me pristino    restitues honori,

erit honor victi    laus maxima victori.

Tunc Imperator eum suscipiens in hominem et concedens sibi regnum cantat:

[Imperator]

Vive per gratiam    et suscipe honorem,

dum me recognoscis    solum imperatorem.

[f.3d] Et ille cum honore dimissus revertitur in regnum suum cantans:

[Rex Francorum]

95

Romani nominis    honorem veneramur,

Augusto Cesari    servire gloriamur.

Cuius imperii    virtus est formidanda,

honor et gloria    maneant veneranda.

Omnium rectorem    te solum profitemur.

100

Tibi tota mente    semper obsequemur.

Tunc Imperator dirigens nuntios suos ad regem Grecorum cantat:

[Imperator]

Sicut scripta tradunt    hystoriographorum,

quicquid habet mundus,    fiscus est Romanorum.

Hoc primorum strenuitas elaboravit,

sed posterorum desidia dissipavit.

105

Sub his imperii    dilapsa est potestas,

quam nostre repetit    potentie maiestas.

Reges ergo singuli    prius instituta

nunc Romano solvant    imperio tributa.

Hoc igitur edictum    Grecis indicate

110

et ab ipsis debitum    censum reportate.

Qui venientes ad regem cantant coram eo:

[Legati]

Salutem mandat etc.,    ibi mutantes:

Cuius ad servitium    (nos) te invitamus

et tributum dare    sub precepto mandamus.

Quos ille honeste suscipiens cantat:

[Rex Grecorum]

Romani nominis    honorem veneramur,

tributum Cesari    reddere gloriamur,

etc.

Eosque cum honore dimittens ipsemet ascendet ad imperium cantans:

[Rex Grecorum]

Romani [f.4a] nominis etc.

Qui eum in hominem suscipiens et regnum sibi concedens cantat:

[Imperator]

Vive per gratiam etc.

Tunc ille suscepto regno revertitur cantans:

[Rex Grecorum]

Romani nominis etc.

Tunc iterum dirigit nuntios suos Imperator ad regem Jerosolimorum dicens:

[Imperator]

Ricut scripta tradunt etc.

Qui venientes ad regem coram eo c(antant):

[Nuntii]

115

Salutem mandat imperator Romanorum

dilecto suo regi    Jerosolimorum

etc.

Quibus ille honeste susceptis cantat:

[Rex Jerosolimorum]

Romani nominis etc.

Et ascendens ad imperium cantat hoc ipsum iterans:

[Rex Jerosolimorum]

Romani nominis etc.

Quo ille suscepto concedit sibi regnum.

Ipso itaque reverso in sedem suam cum iam tota ecclesia subdita sit imperio Romano,

consurgit rex Babylonis in medio suorum cantans:

[Rex Babylonis]

Ecce superstitio    novitatis vane,

quam error adinvenit    secte christiane.

Fere (iam) destruxit    ritum antiquitatis

120

et diis subtraxit    honorem deitatis.

Quorum cultum prorsus    deleri ne sinamus,

nomen Christianum    de terra deleamus.

Quod ab eo loco    debemus inchoare,

unde primo cepit    hec secta pullulare.

Et ordinans acies suas vadit ad obsidendam Jerosolimam.

Tunc rex Jerosolime dirigit nuntios suos ad imperium cantans:

[Rex Jerosolimorum]

125

Ite hec ecclesie    mala nuntiantes,

nobis auxilium    ab ipsa postulantes.

Hec dum cognoverit    Romanus imperator,

ipse noster erit    ab hoste liberator.

Qui ve[f.4b]nientes ad imperium cantant coram eo:

[Nuntii]

Defensor ecclesie    nostri miserere,

130

quos volunt inimici    domini delere.

Venerunt gentes in    dei hereditatem,

obsidione tenent    sanctam civitatem.

Locum, in quo sancti    eius pedes steterunt,

ritu spurcissimo    contaminare querunt.

Quibus ille:

[Imperator]

135

Ite vestros propere    fratres consolantes,

ut nostrum auxilium    leti postulantes

nos pro certo sciant    in proximo venire,

ne de ipsis valeant    hostes superbire.

Qui reversi stant coram rege cantantes:

[Nuntii]

Viriliter agens    ab hoste sis securus.

140

Adpropinquat enim    ab hoc te redempturus.

Quem debes in prelio    constans prestolari,

per hunc te gaudebis    in brevi liberari.

Interim dum Imperator colligit exercitum angelus domini subito apparens c(antat):

[Angelus]

Judea et Jerusalem    nolite timere

sciens te auxilium    dei cras videre.

145

Nam tui fratres assunt,    qui te liberabunt

atque tuos hostes    potenter superabunt.

Tunc chorus:

[Chorus]

Judea et Jerusalem.

Interim Imperator cum suis procedat ad prelium, et, finito responsorio, prelio congrediatur cum rege Babylonis. Quo superato et fugam ineunte Imperator cum suis intret templum et postquam ibi adoraverit, tollens coronam de capite et tenens eam cum sceptro et imperio ante altare cantet:

[Imperator]

Suscipe quod offero,    nam corde benigno

tibi regi regum    imperium resigno,

per quem [f.4c] reges regnant,    qui solus imperator

150

dici potes et es    cunctorum gubernator.

Et eis depositis super altare ipse revertitur in sedem antiqui regni sui,

Ecclesia que secum descenderat Jerosolimam in templo remanente.